Tình trạng bụi mịn ở TP.HCM ở mức báo động

TP. Hồ Chí Minh, một trong những thành phố đông dân và năng động nhất Việt Nam, đang đối mặt với tình trạng ô nhiễm không khí nghiêm trọng.

Theo VTV Online, vào sáng ngày 6/12, chỉ số chất lượng không khí tại đây đã chạm ngưỡng nguy hại theo ứng dụng giám sát IQAir, với chỉ số AQI đạt 234, nằm trong mức báo động. Nồng độ bụi mịn PM2.5, một trong những tác nhân nguy hiểm nhất, cao gấp 23,8 lần so với mức khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).

Nguyên nhân ô nhiễm không khí tại TP. Hồ Chí Minh

Ô nhiễm không khí tại TP. Hồ Chí Minh chủ yếu bắt nguồn từ các hoạt động công nghiệp, giao thông, và xây dựng. Bụi mịn PM2.5, với kích thước nhỏ hơn hoặc bằng 2,5 micromet, hình thành từ các chất như carbon, lưu huỳnh, nitơ, và hợp chất kim loại. Đây là sản phẩm phụ từ việc đốt nhiên liệu hóa thạch, quá trình xây dựng, đốt rác thải, và khí thải từ phương tiện giao thông.

Đặc biệt, mật độ phương tiện giao thông cao tại các tuyến đường trung tâm, cùng với sự gia tăng hoạt động xây dựng, đã làm tình trạng ô nhiễm không khí ngày càng nghiêm trọng. Những ngày gần đây, hiện tượng sương mù kết hợp với bụi mịn che khuất tầm nhìn, khiến người dân cảm thấy khó thở và tăng nguy cơ mắc các bệnh về đường hô hấp.

Ảnh hưởng của ô nhiễm không khí đến sức khỏe

Bụi mịn PM2.5 có kích thước siêu nhỏ, dễ dàng xâm nhập qua phổi vào máu, gây ảnh hưởng trực tiếp đến tim mạch, hệ hô hấp, và thần kinh. Bụi mịn PM2.5 có khả năng thâm nhập sâu vào phổi và máu, gây ra hàng loạt vấn đề sức khỏe.

Hiểm họa sức khỏe từ bụi mịn PM2.5

Theo WHO, ô nhiễm không khí là nguyên nhân dẫn đến 7 triệu ca tử vong mỗi năm trên toàn cầu. Tại Việt Nam, Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh nằm trong danh sách các thành phố có chất lượng không khí thấp nhất châu Á. Đáng chú ý, bụi mịn không chỉ gây viêm phổi, hen suyễn mà còn có thể dẫn đến ung thư phổi và đột quỵ.

Theo các chuyên gia, tiếp xúc lâu dài với PM2.5 không chỉ gây kích ứng mũi, họng, mà còn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như hen suyễn, viêm phổi, và thậm chí ung thư phổi. Một trường hợp điển hình là chị Hồng Giang (Quận 2), người thường xuyên phải di chuyển ngoài trời trong giờ cao điểm, đã phải nghỉ việc để khám bệnh tại Bệnh viện Tai Mũi Họng TP. Hồ Chí Minh do các triệu chứng khó thở, hắt hơi liên tục.

Ngoài ra, ô nhiễm không khí còn có tác động tiêu cực đến sức khỏe tinh thần. Sống trong môi trường không khí ô nhiễm kéo dài có thể làm gia tăng căng thẳng, lo âu, và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày.

Mối liên hệ giữa ô nhiễm và các bệnh mãn tính

Nghiên cứu tại Anh cho thấy ô nhiễm không khí khiến nguy cơ nhập viện vì tim ngừng đập, hen suyễn, và đột quỵ gia tăng đáng kể. Bụi mịn còn làm tổn thương tế bào não, gây mất tập trung và gia tăng nguy cơ mắc chứng lưu thông máu kém đến các bộ phận quan trọng. WHO gọi bụi mịn là “kẻ giết người thầm lặng” vì tác hại dai dẳng và khó nhận biết.

Làm thế nào để bảo vệ sức khỏe trước tình trạng ô nhiễm không khí?

Dù ô nhiễm không khí đang ở mức báo động, người dân vẫn có thể thực hiện một số biện pháp để bảo vệ sức khỏe cá nhân. Đeo khẩu trang chống bụi PM2.5 khi ra ngoài là bước đầu tiên và đơn giản nhất. Ngoài ra, hạn chế tham gia giao thông trong giờ cao điểm và tránh tiếp xúc với các nguồn phát thải lớn cũng là cách hiệu quả.

Trong nhà, việc sử dụng máy lọc không khí và duy trì không gian sống sạch sẽ có thể giúp giảm thiểu tác động của ô nhiễm. Đặc biệt, người dân nên tăng cường sức đề kháng bằng cách ăn uống đủ chất, bổ sung vitamin, và tập thể dục thường xuyên.

Cần hành động ngay để cải thiện chất lượng không khí

Ô nhiễm không khí không chỉ là vấn đề cá nhân mà còn là trách nhiệm của toàn xã hội. Việc phát triển các giải pháp xanh như sử dụng năng lượng tái tạo và phương tiện giao thông thân thiện với môi trường cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu ô nhiễm không khí.

TP. Hồ Chí Minh, với vai trò là trung tâm kinh tế lớn, cần hành động quyết liệt hơn để đảm bảo một tương lai xanh sạch và an toàn cho thế hệ trẻ. Chỉ khi cả cộng đồng chung tay, chúng ta mới có thể giải quyết được vấn đề nghiêm trọng này.